Kapliczka św. Jana Nepomucena – jeden z najważniejszych akcentów miasta, święty jest patronem Trok. Dawne herby miasta przedstawiają św. Jana Chrzciciela ze wróconą ku widzowi głową. To jest bardzo rzadko spotykany symbol w herbach miast Litwy. Kapliczka o wysokości 14 m. znajduje się w samym sercu Trok – u zbiegu ulic Karaimskiej i Witolda, w miejscu byłego placu ratuszowego.
Z imieniem św. Jana Niepomucena oraz kapliczki związanych jest wiele legend. Jedna z nich opowiada, że w XVIII w. właściciel Zatrocza Wawrzyniec Odyniec płynął łodzią przez jezioro Galwe, nagle rozpętała się burza i łódź zaczęła tonąć. Szlachcic szczerze zaczął się modlić i prosić św. Jana Niepomucena o pomoc. Nagła burza wkrótce ucichła. Uratowany W. Odyniec zamówił rzeźbę św. Jana Niepomucena i umieścił ją w kapliczce.
Na placy targowym kapliczka z rzeźbą św. Jana Niepomucena znajdowała się do wybuchu powstania 1863 r. Po stłumieniu powstania władze carskie nakazały obalić z kolumny świętego. Nikt z mieszkańców nie zgodził się tego wykonać, mimo że zaproponowano znaczną sumę pieniędzy. Znalazł się jednak taki, który podjął się tego zadania: postawił drabinę, wziął siekierę. Nagle drabina się złamała, niegodziwiec spadł i złamał nogę. Wówczas szef policji wezwał kozaków, którzy zdjęli rzeźbę świętego. Dopiero w 1935 r. rzeźba św. Jana Niepomucena wykonana przez wileńskiego rzeźbiarza Stanisława Horna – Popławskiego (1902 – 1997) powróciła na swoje dawne miejsce. Rzeźba na swym miejscu pozostała do 1960 r., wówczas pilni ateiści usunęli rzeźbę z kapliczki i wrzucili ją do jeziora Luka. Pracownicy muzeum wydobyli rzeźbę i przechowywali ją w swych zbiorach do 1990 r. W tym samym roku rzeźba została odnowiona w Pracowniach Restauratorskich Pranasa Gudinasa. Odnowiona rzeźba św. Jana Niepomucena znów wróciła do Trok na swe dawne miejsce.
Audiogid: https://bit.ly/3NYaCMc
